ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ

1. Ποια είναι τα διάφορα είδη μάθησης;

Υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη μάθησης: τυπική, μη τυπική και άτυπη μάθηση.

Κάθε τυπολογία μάθησης καθορίζεται από τέσσερα βασικά στοιχεία:

• το πλαίσιο στο οποίο λαμβάνει χώρα η μάθηση
• η πρόθεση (ή μη πρόθεση) μάθησης
• η ύπαρξη (ή μη ύπαρξη) ενός σχεδίου και μιας δομής για τη μαθησιακή διαδικασία
• η πιστοποίηση ή μη πιστοποίηση της μάθησης.

Υπό το πρίσμα των τεσσάρων αυτών στοιχείων, μπορούμε να προτείνουμε τους ακόλουθους ορισμούς:

• Τυπική μάθηση:

  Διαρθρώνεται και οργανώνεται στη βάση μαθησιακών σκοπών/στόχων, εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος και με τη χρήση ειδικών πόρων Συνήθως πραγματοποιείται στο πλαίσιο ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης Υπάρχει πρόθεση μάθησης από την πλευρά του εκπαιδευόμενου Παρέχει επίσημο πιστοποιητικό

• Μη τυπική μάθηση:

  Είναι ημι-δομημένη μάθηση, η οποία πραγματοποιείται αρχίζοντας από προγραμματισμένες δραστηριότητες εντός ενός σαφώς καθορισμένου πλαισίου και ως απάντηση σε συγκεκριμένες ανάγκες Συνήθως πραγματοποιείται εκτός ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης Υπάρχει πρόθεση μάθησης από την πλευρά του εκπαιδευόμενου Συνήθως δεν παρέχει επίσημο πιστοποιητικό

• Άτυπη μάθηση:

  Λαμβάνει χώρα συνήθως κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων που έχουν σχέση με τη δουλειά, την οικογένεια και τον ελεύθερο χρόνο Δε γίνεται με πρόθεση, ούτε είναι δομημένη ή οργανωμένη στη βάση στόχων, χρονοδιαγράμματος και πόρων Συνήθως δεν παρέχει πιστοποίηση

Περισσότερα για τη μη τυπική και άτυπη μάθηση

Οι θεμελιώδεις αρχές της μη τυπικής μάθησης:

• Οι δραστηριότητες μη τυπικής μάθησης γίνονται με πρόθεση και γενικά πραγματοποιούνται σε εθελοντική βάση.
• Η μάθηση λαμβάνει χώρα σε ένα ευρύ φάσμα περιβαλλόντων ή καταστάσεων, όπου η μάθηση και η εκπαίδευση δεν είναι αποκλειστικά οι μόνες ή οι κύριες δραστηριότητες που διεξάγονται.
• Οι δραστηριότητες άτυπης μάθησης σχεδιάζονται προσεκτικά από εκπαιδευτές/επαγγελματίες/εργαζόμενους με νέους, ώστε να ευνοηθεί η προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των συμμετεχόντων.
• Η μη τυπική μάθηση επιτρέπει την απόκτηση βασικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων, αυξάνει τις προοπτικές απασχόλησης και συμβάλλει στις διαδικασίες κοινωνικής ένταξης και ενεργούς συμμετοχής στα κοινά.
• Οι δραστηριότητες απευθύνονται γενικά σε συγκεκριμένες ομάδες-στόχους και η μάθηση αφορά συγκεκριμένους τομείς και δεξιότητες.
• Οι δραστηριότητες μη τυπικής μάθησης αξιοποιούν γενικά συμμετοχικές μεθοδολογίες που εστιάζουν στο άτομο. Έτσι, συνδέονται στενά με τις ανάγκες, τις προσδοκίες και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων.

Άτυπη μάθηση:

Η άτυπη μάθηση είναι το είδος της μάθησης που αποκτάται με την πραγματοποίηση καθημερινών δραστηριοτήτων στην εργασία, την οικογένεια, κατά τον ελεύθερο χρόνο κ.λπ. Ουσιαστικά, συνίσταται στη μάθηση με βάση την πράξη/βιωματική μάθηση. Πρόκειται για μια πραγματική διαδικασία μάθησης, στην οποία οι επαγγελματίες που εργάζονται με νέους και οι εκπαιδευτές των νέων θα πρέπει να αφιερώνουν ίση ή περισσότερη προσοχή σε σύγκριση με εκείνη που συνήθως προορίζεται για άλλο, πιο δομημένο είδος μάθησης.

Η ιδέα πίσω από την άτυπη μάθηση είναι ότι καθημερινά οι άνθρωποι μαθαίνουν κάτι νέο από τις διαπροσωπικές τους σχέσεις και τις περιστασιακές αλληλεπιδράσεις. Στην πραγματικότητα, το 80% περίπου του τι μαθαίνουν οι άνθρωποι μαθαίνεται περιστασιακά.

Συχνά, το άτομο που έχει αποκτήσει δεξιότητες με άτυπο τρόπο δεν συνειδητοποιεί ότι αυτό που έχει μάθει αποτελεί μια ικανότητα ή μια γνώση την οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να αξιοποιήσει και να μεταφέρει σε άλλους τομείς ή δραστηριότητες. Είναι μόνο μέσω αναστοχασμού και ανοικτής συζήτησης με άλλους ανθρώπους σχετικά με συγκεκριμένες εμπειρίες στην εργασία, τον ελεύθερο χρόνο και την προσωπική ζωή που το άτομο αποκτά επίγνωση των γνώσεων και των ικανοτήτων που χρησιμοποίησε στη ζωή του και στη συγκεκριμένη εμπειρία.

Τα στοιχεία αυτά μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους, τις ικανότητες και τις δεξιότητές τους, αποκτώντας έτσι νέες κοινωνικές, επαγγελματικές και προσωπικές προοπτικές. Ο αναστοχασμός σχετικά με τη μη τυπική μάθηση είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες στην υποστήριξη της διαδικασίας ανάπτυξης και εξέλιξης των ανθρώπων.

Συμπερασματικά, η άτυπη μάθηση αποτελείται από μια σειρά ενεργειών και δραστηριοτήτων που δεν αποσκοπούν ρητά στη μάθηση, από την πλευρά του ατόμου που τις πραγματοποιεί, αλλά οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό μέρος ενός εκπαιδευτικού έργου.

2. Τι ονομάζουμε «ικανότητες»;

[1]Οι ικανότητες ορίζονται ως ένας συνδυασμός γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων, όπου:

	Οι γνώσεις συνίστανται σε γεγονότα και δεδομένα, έννοιες, ιδέες και θεωρίες, οι οποίες είναι ήδη εδραιωμένες και συμβάλλουν στην κατανόηση ενός συγκεκριμένου τομέα ή θέματος.
	Οι δεξιότητες ορίζονται ως η δυνατότητα να εκτελούμε διαδικασίες και να χρησιμοποιούμε την υπάρχουσα γνώση για να πετύχουμε αποτελέσματα.
	Οι στάσεις περιγράφουν τις πεποιθήσεις και τις νοοτροπίες που οδηγούν σε δράση ή αντίδραση απέναντι σε ιδέες, άτομα και καταστάσεις.

[2][2]Βασικές ικανότητες είναι εκείνες που χρειάζονται όλα τα άτομα για την προσωπική τους ολοκλήρωση και ανάπτυξη, την απασχολησιμότητα, την κοινωνική ένταξη, τον βιώσιμο τρόπο ζωής, την πετυχημένη διαβίωση σε ειρηνικές κοινωνίες, τη συνειδητή διαχείριση της ζωής και την ενεργό πολιτότητα. Αναπτύσσονται υπό την οπτική της δια βίου μάθησης, από την πρώιμη παιδική ηλικία μέχρι την ενήλικη ζωή και μέσω της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης μάθησης που λαμβάνει χώρα σε όλα τα πλαίσια, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειας, του σχολείου, του χώρου εργασίας, της γειτονιάς και άλλων κοινοτήτων.

Οι βασικές ικανότητες θεωρούνται εξίσου σημαντικές· κάθε μία από αυτές συμβάλλει σε μια πετυχημένη ζωή στην κοινωνία.

Υπάρχουν οκτώ βασικές ικανότητες:

1. Επικοινωνία στη μητρική γλώσσα
2. Επικοινωνία σε ξένη γλώσσα
3. Μαθηματική ικανότητα και ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία
4. Ψηφιακή ικανότητα
5. Διαπροσωπικές ικανότητες, κοινωνικές και μεταγνωστικές ικανότητες
6. Ικανότητα που σχετίζεται με την ιδιότητα του πολίτη
7. Επιχειρηματική ικανότητα
8. Πολιτιστική γνώση και έκφραση

[3]Επιχειρηματική ικανότητα

Η επιχειρηματική ικανότητα αναφέρεται στην ικανότητα να ενεργούμε με βάση ευκαιρίες και ιδέες και να τις μετατρέπουμε σε αξίες για τους άλλους.

Βασίζεται στη δημιουργικότητα, την κριτική σκέψη και την επίλυση προβλημάτων, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την επιμονή, καθώς και την ικανότητα συνεργασίας για τον σχεδιασμό και διαχείριση έργων πολιτιστικής, κοινωνικής ή οικονομικής αξίας.

Βασικές γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορές που σχετίζονται με αυτή την ικανότητα:

Η ικανότητα επιχειρηματικότητας απαιτεί να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν διάφορα πλαίσια και ευκαιρίες -προσωπικές, κοινωνικές και επαγγελματικές- για μετατροπή των ιδεών σε πράξη. Απαιτεί επίσης και μια κατανόηση του πώς προκύπτουν αυτές οι ευκαιρίες. Τα άτομα πρέπει να γνωρίζουν και να κατανοούν προσεγγίσεις στον σχεδιασμό και διαχείριση έργων, οι οποίες περιλαμβάνουν τόσο διαδικασίες όσο και πόρους. Πρέπει επίσης να γνωρίζουν τις ηθικές αρχές και προκλήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης και να έχουν επίγνωση των δυνατών και αδύναμων σημείων τους. Χρειάζεται, επίσης, να έχουν μια αντίληψη για την οικονομία και τις κοινωνικές και οικονομικές ευκαιρίες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένας εργοδότης, ένας οργανισμός ή η κοινωνία γενικότερα.

Οι επιχειρηματικές δεξιότητες βασίζονται στη δημιουργικότητα, η οποία περιλαμβάνει τη φαντασία, τη στρατηγική σκέψη και την επίλυση προβλημάτων, καθώς και τον κριτικό και εποικοδομητικό αναστοχασμό κατά την ανάπτυξη δημιουργικών διαδικασιών και καινοτομίας.

Περιλαμβάνουν την ικανότητα να εργαζόμαστε τόσο ατομικά όσο και συνεργατικά σε ομάδες, να κινητοποιούμε πόρους (ανθρώπινους και υλικούς) και να δραστηριοποιούμαστε βιώσιμα. Αυτό περιλαμβάνει την ικανότητα να παίρνουμε αποφάσεις σε σχέση με το κόστος και την αξία. Η ικανότητα να επικοινωνούμε αποτελεσματικά και να διαπραγματευόμαστε με άλλους, καθώς και να αντιμετωπίζουμε την αβεβαιότητα, την ασάφεια και το ρίσκο, προκειμένου να παίρνουμε σωστές αποφάσεις είναι κρίσιμης σημασίας.

Μια στάση επιχειρηματικότητας χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα πρωτοβουλίας και αυτενέργειας, προνοητικότητας, προορατικότητας, θάρρους και επιμονής στην επίτευξη των στόχων. Περιλαμβάνει την επιθυμία να κινητοποιούμε τους άλλους και να εκτιμούμε τις ιδέες τους, την ενσυναίσθηση και τη φροντίδα των ανθρώπων και του περιβάλλοντος, αλλά και την εφαρμογή ηθικών προσεγγίσεων καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας.

[1] COUNCIL RECOMMENDATION of 22 May 2018 on key competences for lifelong learning

(https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=EN)

[2] COUNCIL RECOMMENDATION of 22 May 2018 on key competences for lifelong learning

(https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=EN)

[3] COUNCIL RECOMMENDATION of 22 May 2018 on key competences for lifelong learning

(https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=EN)

3. Πώς μπορώ να αναπτύξω την επιχειρηματική μου ικανότητα;

Κατά τη διάρκεια του έργου «SELF-E: Καινοτόμο πρόγραμμα για νεαρούς εκπαιδευόμενους με βάση την κοινωνική καθοδήγηση» θα έχετε την ευκαιρία να βελτιώσετε την επιχειρηματική σας ικανότητα, με ιδιαίτερη έμφαση στην Επιχειρηματικότητα με βάση τον τρόπο ζωής.

Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, προτείνουμε την ενδυνάμωση των ακόλουθων επιχειρηματικών δεξιοτήτων:

Αξιολόγηση και ανάληψη κινδύνων Προσανατολισμός στα αποτελέσματα Λήψη οικονομικών αποφάσεων Σχεδιασμός δράσεων Εργασία σε ομάδες και ατομικά Δημιουργική σκέψη Κριτική σκέψη Λήψη αποφάσεων Αποτελεσματική επικοινωνία και διαπραγμάτευση Επίλυση προβλημάτων

Σημείωση: Θα πάρετε ιδέες για τη δική σας επιχείρηση από τις καλές πρακτικές του έργου SELF-E σχετικά με την επιχειρηματικότητα με βάση τον τρόπο ζωής, κάτι που θα σας δώσει κίνητρο να αναπτύξετε τις επιχειρηματικές σας δεξιότητες.

4. Τι σημαίνει «επικύρωση», όταν μιλάμε για ικανότητες που αποκτούνται μέσω μη τυπικής μάθησης;

Η αναγνώριση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή ανθρώπινου κεφαλαίου.

Δεν μπορούν όλοι οι νέοι να παρακολουθήσουν και να ολοκληρώσουν προγράμματα τυπικής μάθησης. Για αυτά τα άτομα, η αναγνώριση των ικανοτήτων που αποκτήθηκαν μέσω των δραστηριοτήτων μη τυπικής και άτυπης μάθησης είναι πολύ σημαντική και εξαιρετικά χρήσιμη. Με αυτή την αναγνώριση, θα τους επιτραπεί να αποκτήσουν τα τυπικά προσόντα πιο γρήγορα, αποτελεσματικά και με λιγότερο οικονομικό κόστος.

Επιπλέον, θα μπορούσε να βοηθήσει στην αγορά εργασίας, επιτυγχάνοντας μια καλή αντιστοιχία στην εξεύρεση ή αλλαγή θέσης εργασίας, παρέχοντας σχετικές και λεπτομερείς πληροφορίες για τις ικανότητες του ατόμου που αιτείται σε μια θέση εργασίας.

Η αναγνώριση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης απαιτεί δύο βασικά βήματα:

• Εξακρίβωση και τεκμηρίωση του τι γνωρίζει ή τι μπορεί να κάνει ο εκπαιδευόμενος
• Επιβεβαίωση ότι ο εκπαιδευόμενος πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις ή πρότυπα

Μέσω αυτών των δύο βημάτων, καθίσταται εφικτό να χορηγηθεί ένα αναγνωρισμένο πιστοποιητικό ή προσόν. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, ξεκινήστε από τα αποτελέσματα της διαδικασίας αναγνώρισης.

5. Είναι υποχρεωτική η επικύρωση;

Η επικύρωση πρέπει να γίνεται εθελοντικά. Η ιδιωτικότητα των ατόμων πρέπει να γίνεται σεβαστή. Πρέπει να εξασφαλίζονται οι συνθήκες για ισότιμη πρόσβαση και μεταχείριση όλων των συμμετεχόντων.

6. Η αξιολόγηση και η αναγνώριση είναι απαραίτητο να συνδέονται;

Η αξιολόγηση και η αναγνώριση δεν συνδέονται απαραίτητα. Η αξιολόγηση μπορεί να είναι αθροιστική, ώστε να διασφαλίζει την επίσημη αναγνώριση και να επιτρέπει την απόκτηση ενός εγγράφου (πιστοποιητικού/διπλώματος) που να την περιλαμβάνει. Η αξιολόγηση μπορεί να είναι διαμορφωτική – η επίσημη αναγνώριση είναι πιθανή, αλλά όχι απαραίτητη.

7. Ποιος διασφαλίζει την ισοτιμία της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης μάθησης;

Τα προσόντα των ατόμων, τα οποία αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια μη τυπικής και άτυπης μάθησης και τα οποία βασίζονται σε μαθησιακά αποτελέσματα, μπορούν να αναγνωριστούν ως τα μαθησιακά αποτελέσματα που περιγράφονται από τα εθνικά επαγγελματικά πρότυπα ή προγράμματα σπουδών. Στο πλαίσιο αυτό, είναι φανερή η σχέση μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων άτυπης και τυπικής μάθησης – οι μη τυπικές και άτυπες γνώσεις, δεξιότητες και αξίες εκτιμούνται σύμφωνα με τα επίσημα πρότυπα της επίσημης εκπαίδευσης.

8. Ποιες είναι οι διαδικασίες της επικύρωσης των ικανοτήτων;

Υπάρχουν τέσσερις φάσεις για την επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που απέκτησε ένα άτομο μέσω της μη τυπικής και άτυπης μάθησης:

Εξακρίβωση.

Η αρχή γίνεται με τον προσδιορισμό των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων που αποκτήθηκαν. Πρόκειται για μαθησιακά αποτελέσματα που αποκτώνται στο σπίτι, κατά τη διάρκεια της εργασίας ή μέσω εθελοντικών δραστηριοτήτων, μέσω της συμμετοχής σε διάφορα είδη μη τυπικών μαθημάτων, καθώς και ως αποτέλεσμα του τρόπου ζωής.

Τεκμηρίωση.

Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ενός πορτφόλιου γνώσεων, που περιλαμβάνει συνήθως αποδεικτικά στοιχεία όπως βιογραφικό σημείωμα και εργασιακό ιστορικό του ατόμου, με έγγραφα ή/και δείγματα εργασίας.

Αξιολόγηση.

Αυτή η φάση συνήθως λαμβάνει χώρα σε έναν οργανισμό πιστοποίησης. Οι αξιολογητές αναλύουν μια σειρά πληροφοριών που έχουν δώσει οι εκπαιδευόμενοι. Πολλά από τα εργαλεία και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης βασίζονται ή είναι παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στην τυπική εκπαίδευση και κατάρτιση.

Πιστοποίηση.

Η τελική φάση επικύρωσης μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, όπως είναι η έκδοση άδειας που επιτρέπει στο άτομο να εκτελεί συγκεκριμένα καθήκοντα, η απονομή ενός τυπικού προσόντος (ή μερικού προσόντος). Εν πάση περιπτώσει, πρόκειται για ένα είδος αθροιστικής αξιολόγησης που επιβεβαιώνει με επίσημο τρόπο την επίτευξη μαθησιακών αποτελεσμάτων σε σχέση με ένα συγκεκριμένο πρότυπο.

9. Γιατί θα πρέπει να επικυρώσω την ικανότητα «Αίσθημα πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητα»;

Η επικύρωση έχει διαπιστωθεί ότι επιδρά θετικά στην αυτογνωσία και αυτοπεποίθηση των ατόμων. Σε σχέση με τη μη τυπική μάθηση για την ικανότητα «Αίσθημα πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητα», οι φάσεις της επικύρωσης πρέπει να παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο που να επιτρέπει στα άτομα να αποφασίζουν τι ταιριάζει καλύτερα στις δικές τους ανάγκες.

Τα οφέλη της επικύρωσης: Ενίσχυση της αυτοπεποίθησης Βελτίωση της αυτογνωσίας Αύξηση κινήτρου Μεγαλύτερη συμμετοχή Περισσότερος αυτο-αναστοχασμός Απεικόνιση της μαθησιακής προόδου Περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες Ενδυνάμωση

Για του εκπαιδευόμενους του έργου «SELF-E: Καινοτόμο πρόγραμμα για νεαρούς εκπαιδευόμενους με βάση την κοινωνική καθοδήγηση» είναι σημαντικό να αξιολογείται η πρόοδος της μάθησης και να συνειδητοποιήσουν οι εκπαιδευόμενοι τις δυνατότητές τους στην αυτοεργοδότηση, και ειδικά στην αυτοεπιχειρηματικότητα με βάση τον τρόπο ζωής.

10. Πού θα μπορούσα να επικυρώσω την επιχειρηματική μου ικανότητα;

Η επικύρωση γίνεται στο πλαίσιο ενός φορέα/οργανισμού πιστοποίησης. Αυτοί είναι διαφορετικοί σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα και μπορεί να είναι ανεξάρτητα κέντρα, εκπαιδευτικά ιδρύματα (κέντρα ΕΕΚ, κέντρα εκπαίδευσης ενηλίκων και πανεπιστήμια) ή τμήματα της αγοράς εργασίας ή επιχειρήσεις.

Μπορείτε επίσης να ζητήσετε από τον Μέντορά σας να σας βοηθήσει να βρείτε έναν οργανισμό πιστοποίησης.

11. Ποια είναι τα πιθανά αποτελέσματα της επικύρωσης;

Η επικύρωση μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα αποτελέσματα:

Σε επίσημα προσόντα· αυτό παραμένει πιο συχνό στον τομέα της ΕΕΚ από ό,τι στην ανώτερη εκπαίδευση. Σε προσόντα διαφορετικά από αυτά που αποκτούνται από επίσημους φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης. Σε μια μορφή επίσημου πιστοποιητικού που δεν αποτελεί όμως προσόν. Αυτό το πιστοποιητικό μπορεί μερικές φορές να χρησιμοποιηθεί για την απόκτηση ενός προσόντος, υφίσταται όμως ανεξάρτητα στην αγορά εργασίας. Σε πρόσβαση σε προγράμματα τυπικής μάθησης και εκπαίδευσης.

12. Ποιες μέθοδοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης για διαδικασίες επικύρωσης;

Κατά τη διαδικασία επικύρωσης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ποικίλες μέθοδοι: πορτφόλιο γνώσεων, Europass ή βιογραφικό σημείωμα, αυτοαξιολόγηση, παρατήρηση, ερωτηματολόγια, αναστοχασμός και τεστ.

Πορτφόλιο Γνώσεων

Αυτή είναι η πιο δημοφιλής μέθοδος. Η δομή του μπορεί να διαφέρει. Ωστόσο, περιλαμβάνει συνήθως τα έγγραφα που έχουν συγκεντρώσει οι εκπαιδευόμενοι προκειμένου να επιδείξουν τις δεξιότητες που έχουν αποκτήσει με διάφορους τρόπους. Μπορεί να περιλαμβάνει συστατικές επιστολές από εργοδότες και προϊσταμένους· μπορεί να περιλαμβάνει αξιολόγηση απόδοσης, βιογραφικό σημείωμα και άλλα έγγραφα.

Europass ή Βιογραφικό Σημείωμα

Το βιογραφικό σημείωμα είναι ίσως ο πιο συνηθισμένος τρόπος για την τεκμηρίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων ενός ατόμου. Χρησιμοποιείται συχνά σε αιτήσεις για εργασία και για εκπαίδευση, ενώ διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα και από τομέα σε τομέα. Οι προσωπικές δηλώσεις ικανοτήτων μπορούν να περιλαμβάνουν λίστες ικανοτήτων ή βιογραφικά σημειώματα που περιλαμβάνουν ειδικό τμήμα που αναφέρει τις ικανότητες (βλ. Βιογραφικό σημείωμα Europass^[4]).

Αυτοαξιολόγηση

Η αυτοαξιολόγηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία οι εκπαιδευόμενοι αναστοχάζονται για την επίδοσή τους και κρίνουν πόσο καλά έχουν αποδώσει σε έναν συγκεκριμένο τομέα. Η ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτοαξιολόγησης ενισχύει την ικανότητα των εκπαιδευομένων να εξετάζουν τις επιδόσεις τους και να εντοπίζουν τα πλεονεκτήματα, τις αδυναμίες τους και τους τομείς στους οποίους χρειάζονται βελτίωση. Η αυτοαξιολόγηση μπορεί να δώσει πληροφορίες για το κατά πόσο οι μαθητές έχουν κατανοήσει το εκπαιδευτικό υλικό και μπορεί να συμβάλει στον εντοπισμό κενών στις γνώσεις των εκπαιδευομένων. Μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη στο να βοηθήσει τους εκπαιδευόμενους να αναπτύξουν δεξιότητες αναστοχασμού και κριτικής σκέψης. Οι αυτοαξιολογήσεις χρησιμοποιούνται συχνότερα ως μέρος μιας διαδικασίας διαμορφωτικής αξιολόγησης, όχι ως μέρος αθροιστικής αξιολόγησης. Η αυτοαξιολόγηση μπορεί να γίνει σε πολλές μορφές – ερωτηματολόγια, τεστ, ημερολόγια, παρουσιάσεις κ.λπ. Συχνά χρησιμοποιείται μαζί με αξιολόγηση από συν-εκπαιδευόμενους. Εφαρμόζεται ατομικά ή ομαδικά και είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων και της γνώσης.

Παρατήρηση

Η παρατήρηση χρησιμοποιείται για πρακτικά θέματα. Σε αυτήν, παρατηρούμε κάποιον να κάνει κάτι για να δούμε αν μπορεί να το κάνει σωστά. Η παρατήρηση είναι μια μέθοδος που αξιολογεί τις πρακτικές δεξιότητες και ικανότητες μέσω της αξιολόγησης της επίδοσης. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση ομαδικών ή ατομικών εργασιών, αλλά λειτουργεί καλύτερα για  αξιολόγηση της επίδοσης του ατόμου.

Αναστοχασμός

Αφορά τις πρακτικές ή θεωρητικές δεξιότητες και μπορεί να γίνει σε διαφορετικά επίπεδα. Εδώ, ένα άτομο συγκεντρώνει τα μαθησιακά αποτελέσματα από εργασιακά περιβάλλοντα, εθελοντικές δραστηριότητες, οικογενειακό περιβάλλον, κ.ά. Αυτά τα αποτελέσματα αποτελούν στη συνέχεια τη βάση για την επικύρωση των ικανοτήτων από τον αξιολογητή.

Τεστ

Το τεστ είναι χρήσιμο εργαλείο σε όλα τα εκπαιδευτικά πλαίσια και χρησιμοποιείται κυρίως κατά την εργασία σε ομάδες. Έχει πολλά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Είναι αντικειμενικό, χρειάζεται λίγο χρόνο για να ολοκληρωθεί και να ελεγχθεί, έχει υψηλή αξιοπιστία και εγκυρότητα. Ωστόσο, ο εκπαιδευτής πρέπει να έχει κατά νου ότι σε αυτό το εργαλείο υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μαντέψει κάποιος τη σωστή απάντηση. Επίσης, το τεστ δεν μπορεί να ελέγξει προφορικές ή γραπτές δεξιότητες. μπορεί να ελέγξει μόνο τις γνώσεις.

Ψηφιακά εργαλεία μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των ικανοτήτων. Γενικά, τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τρεις τρόπους:

• Οποιοσδήποτε μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ψηφιακά εργαλεία ως εργαλείο αυτοαξιολόγησης των ικανοτήτων του σε διάφορους τομείς, τμήματα και εκπαιδευτικά συστήματα.
• Τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πηγή πληροφοριών για καθοδήγηση και συμβουλευτική για μεμονωμένους χρήστες.
• Τα ψηφιακά εργαλεία χρησιμοποιούνται από παρόχους τεστ ικανοτήτων, δηλαδή από ειδικούς οι οποίοι είναι επικεφαλής της επικύρωσης.

[1] https://europass.cedefop.europa.eu/en/documents/curriculum-vitae/templates-instructions

13. Γιατί χρειάζεται προ-αξιολόγηση και εκ των υστέρων αξιολόγηση;

Το τεστ αξιολόγησης του έργου SELF-E σας επιτρέπει να αξιολογήσετε την επιχειρηματική σας ικανότητα. Αφού ολοκληρώσετε το τεστ, θα πάρετε τη βαθμολογία σας με τις σωστές απαντήσεις. Συνιστάται να αξιολογήσετε τις επιχειρηματικές σας δεξιότητες κάνοντας το τεστ πριν την παρακολούθηση του μαθήματος (προ-αξιολόγηση) και μετά το μάθημα (εκ των υστέρων αξιολόγηση). Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα της προαξιολόγησης και της εκ των υστέρων αξιολόγησης, μπορείτε να μετρήσετε την πρόοδό σας στη μάθηση.

14. Τι πρέπει να κάνω για την επικύρωση;

1. Χρησιμοποιήστε το εργαλείο αυτοαξιολόγησης της ικανότητας «αίσθημα πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητα», ώστε να βεβαιωθείτε ότι έχετε τη συγκεκριμένη ικανότητα.

Βήματα

Αξιολογήστε την ικανότητά σας μέσω του τεστ προ-αξιολόγησης. Μεταφέρετε τα αποτελέσματα του τεστ στο έγγραφο «Προσωπικοί σκοποί και στόχοι του Καθοδηγούμενου» Ολοκληρώστε το πρόγραμμα «SELF-E». Αξιολόγηστε εκ νέου την ικανότητά σας μέσω του τεστ της εκ των υστέρων αξιολόγησης. Μεταφέρετε τα αποτελέσματα του τεστ στο έγγραφο «Προσωπικοί σκοποί και στόχοι του Καθοδηγούμενου» Συγκρίνετε τα αποτελέσματα του τεστ προ-αξιολόγησης και εκ των υστέρων αξιολόγησης.

Αναμένεται το επίπεδο της ικανότητάς σας να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 40% σε σύγκριση με το αρχικό τεστ..

2. Αρχίστε να συλλέγετε έγγραφα/αποδεικτικά στοιχεία για το πορτφόλιο γνώσεών σας. Μπορείτε να ζητήσετε από τον μέντορά σας να σας χορηγήσει ένα πιστοποιητικό και να σας βοηθήσει να προετοιμάσετε το πορτφόλιο γνώσεών σας.

3. Βρείτε τον οργανισμό πιστοποίησης στη χώρα σας και ζητήστε οδηγίες, βοήθεια και συμβουλές κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την επικύρωση. Μπορείτε επίσης να συζητήσετε με τον Μέντορά σας κατά τη διάρκεια της τελικής συνεδρίας καθοδήγησης, όταν θα αναπτύσσετε τους προσωπικούς σας στόχους για το μέλλον.