ΕΝΟΤΗΤΑ I.

Η κοινωνική καθοδήγηση για lifestyle αυτοεργοδότηση ως μια καινούρια μέθοδος μη τυπικής μάθησης

 

Ο σκοπός της Ενότητας Ι είναι:

Να εισάγει τους λειτουργούς νεολαίας στην κοινωνική καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση ως μια καινούρια μέθοδο μη τυπικής μάθησης, προκειμένου να ενθαρρυνθεί, να προωθηθεί και να υποστηριχθεί η προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη των καθοδηγούμενων για την ίδρυση της δικής τους lifestyle επιχείρησης.

Οι βασικοί στόχοι της Ενότητας I είναι:
  • να καθορίσει τις βασικές έννοιες της καθοδήγησης ως προς τη lifestyle αυτοεργοδότηση: Γιατί η κοινωνική καθοδήγηση αποτελεί μια καινοτόμο και πολύτιμη μέθοδο μη τυπικής μάθησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση για τους νέους με λιγότερες ευκαιρίες, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων Εκτός Απασχόλησης Εκπαίδευσης ή Κατάρτισης (ΕΑΕΚ),
  • να καθορίσει τους βασικούς ρόλους και τα καθήκοντα του καθοδηγούμενου και του μέντορα στην καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να εξηγήσει ρητά τους βασικούς ρόλους και τα καθήκοντα του μέντορα στην κοινωνική καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να εξηγήσει τα οφέλη και τις προκλήσεις της καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να περιγράψει τα βασικά βήματα της καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να καθορίσει τους τρόπους με τους οποίους εξασφαλίζεται αποτελεσματική καθοδήγηση στη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να εισάγει μεθόδους για τον τρόπο επιλογής μέντορα και για αντιστοίχησή του/της με νέους/καθοδηγούμενους,
  • να εξηγήσει τον τρόπο διασφάλισης των επιθυμητών προτύπων ποιότητας στην κοινωνική καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να περιγράψει πώς μπορούν να διοργανωθούν αρχικές, ενδιάμεσες και τελικές συνεδρίες κοινωνικής καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να καθορίσει τους στόχους της παρακολούθησης της ποιότητας της κοινωνικής καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • να καθορίσει τους δεοντολογικούς και επαγγελματικούς κώδικες τόσο για τα άτομα/μέντορες που εργάζονται με νέους όσο και για τους νεαρούς καθοδηγούμενους
  • να εισάγει τα εργαλεία διαχείρισης της κοινωνικής καθοδήγησης στη lifestyle αυτοεργοδότηση.
Μαθησιακά αποτελέσματα της Ενότητας Ι

Με την ολοκλήρωση της Ενότητας Ι οι συμμετέχοντες (λειτουργοί νεολαίας), θα:

  • έχουν κατανοήσει τις έννοιες της καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση: καθοδηγούμενος, μέντορας και συντονιστής,
  • διακρίνουν τους ρόλους του συντονιστή, του μέντορα και του καθοδηγούμενου στη διαδικασία καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • είναι σε θέση να προσδιορίζουν και να εξηγούν τα οφέλη, τα πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις της καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • έχουν κατανοήσει τη σημασία βοηθητικών εργαλείων που χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση,
  • είναι σε θέση να οργανώνουν και να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τη διαδικασία κοινωνικής καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση (συμπεριλαμβανομένης της αντιστοίχισης καθοδηγούμενων και μεντόρων και της διοργάνωσης της αρχικής, της ενδιάμεσης και της τελικής συνεδρίας),
  • γνωρίζουν πώς να ορίζουν πρότυπα ποιότητας και ηθικούς και επαγγελματικούς κώδικες για τους συντονιστές και τους μέντορες.

Self employment


Πηγή εικόνας: Pixabay

Η αυτοεργοδότηση είναι η κατάσταση εργασίας κατά την οποία κάποιος δουλεύει για τον εαυτό του αντί για έναν εργοδότη.

Οι αυτοεργοδοτούμενοι συνήθως δημιουργούν τη δική τους δουλειά αντί να βρίσκουν δουλειά από έναν εργοδότη, εξασφαλίζοντας εισόδημα από μια εμπορική δραστηριότητα ή επιχείρηση που λειτουργούν οι ίδιοι. Σε ορισμένες χώρες (για παράδειγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο), οι κυβερνήσεις δίνουν μεγάλη έμφαση στη διαπίστωση του κατά πόσο ένα άτομο είναι όντως αυτοεργοδοτούμενο ή αν ασκεί συγκεκαλυμμένη μισθωτή εργασία, κάτι που συχνά περιγράφεται ως μια ψευδής συμβατική ενδοεπιχειρησιακή σχέση που αποσκοπεί στο να αποκρύψει τη σχέση εργοδότη-εργαζομένου.

Οι αυτοεργοδοτούμενοι κάνουν διαφορετικά είδη επαγγελμάτων, έχουν διαφορετικό εισόδημα, διαφορετικές ευθύνες (είναι ελεύθεροι, με οικογένεια, φροντίζουν άλλους), ζουν σε μέρη με πολύ διαφορετικό κόστος ζωής και έχουν διαφορετικούς στόχους για το τι θέλουν να πετύχουν. Θα συναντήσετε αυτοεργοδοτούμενους που είναι πολύ πλούσιοι και στην υψηλότερη φορολογική κλίμακα αλλά και αυτοεργοδοτούμενους που κερδίζουν κάτω από τον κατώτατο μισθό και ζητούν φορολογικές ελαφρύνσεις. Ορισμένοι αυτοεργοδοτούμενοι έχουν σύντροφο και επομένως δεν είναι η μοναδική πηγή εισοδήματος για ένα νοικοκυριό, οπότε δεν καθορίζουν το επίπεδο του «τρόπου ζωής», ενώ άλλοι είναι απόλυτα αυτάρκεις. Κάποιοι έχουν το δικό τους σπίτι, άλλοι ενοικιάζουν. Ακόμη και μεταξύ των ανθρώπων που έχουν το ίδιο εισόδημα, κάποιοι μπορεί να επιλέγουν να ξοδεύουν τα χρήματά τους στην «υψηλή ζωή» με ταξίδια και υπερβολές, ενώ άλλοι μπορεί να είναι απόλυτα ευχαριστημένοι με το να περνούν το βράδυ τους σε ένα μπαράκι και με μια καλή συλλογή βιβλίων. Κάποιοι μπορεί να προτιμούν να εξοικονομήσουν χρήματα για συνταξιοδότηση, ενώ άλλους δεν τους απασχολεί.

Διαφορές αυτοεργοδότησης, επιχειρηματικότητας και νεοσύστατης επιχείρησης

Η αυτοεργοδότηση παρέχει εργασία κυρίως για τους ιδρυτές της επιχείρησης. Η επιχειρηματικότητα αναφέρεται σε όλες τις νέες επιχειρήσεις και συμπεριλαμβάνει τους αυτοεργοδοτούμενους και τις επιχειρήσεις που ποτέ δεν προτίθενται να αναπτυχθούν ή να εδραιωθούν· αντίθετα, οι νεοσύστατες επιχειρήσεις αναφέρονται σε νέες επιχειρήσεις που σκοπεύουν να αναπτυχθούν, να έχουν εργαζόμενους και να επεκταθούν.

Συνοπτικά:

  • αυτοεργοδότηση: ένας οργανισμός/επιχείρηση που δημιουργήθηκε με την πρωταρχική πρόθεση να δώσει εργασία στους ιδρυτές της
  • επιχειρηματικότητα: όλοι οι νέοι οργανισμοί/επιχειρήσεις
  • νεοσύστατη επιχείρηση: ένας νέος οργανισμός/επιχείρηση που δημιουργήθηκε με πρόθεση να αναπτυχθεί (τουλάχιστον να έχει υπαλλήλους).

Mentoring


Πηγή εικόνας: Pixabay

Η καθοδήγηση -από εκπαιδευτική άποψη- είναι μια συνεργατική σχέση ανάπτυξης μέσω της οποίας ένα άτομο μοιράζεται τη γνώση, τις δεξιότητες, τις πληροφορίες και την οπτική του, προκειμένου να προωθήσει την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη κάποιου άλλου ατόμου. Υπάρχουν δύο είδη καθοδήγησης: ατομική και ομαδική. Η καθοδήγηση μπορεί επίσης να έχει πολλές μορφές: π.χ. πρόσωπο με πρόσωπο, διαδικτυακή και συνδυαστική καθοδήγηση. Οι μέντορες υποστηρίζουν, ενθαρρύνουν και συστήνουν τα δικά τους προσωπικά δίκτυα στους καθοδηγούμενους. Κατά τη διάρκεια της καθοδήγησης σε θέματα που αφορούν την απασχόληση, οι μέντορες βοηθούν τους καθοδηγούμενους να βρουν απασχόληση ή να ξεκινήσουν μια επιχείρηση.

Πρωταρχικός στόχος της καθοδήγησης σε θέματα απασχόλησης

Ο πρωταρχικός στόχος της καθοδήγησης σε θέματα απασχόλησης είναι να ενθαρρύνει, να προωθήσει και να υποστηρίξει την επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη του καθοδηγούμενου, ούτως ώστε να βρει απασχόληση ή να ξεκινήσει τη δική του επιχείρηση. Η διαδικασία καθοδήγησης αυξάνει επίσης τις γνώσεις, τις ικανότητες και την αυτοεκτίμηση του καθοδηγούμενου. Οι συζητήσεις που διεξάγονται κατά τη διάρκεια των σχέσεων καθοδήγησης πρέπει να είναι σχετικές με αυτόν τον βασικό στόχο και ο καθοδηγούμενος πρέπει να επικεντρωθεί στο σχέδιο απασχόλησης/επιχειρηματικότητας και τα ζητήματα που το επηρεάζουν. Ωστόσο, ενδέχεται να υπάρξουν ορισμένες επιπρόσθετες συζητήσεις που δεν σχετίζονται άμεσα με τον βασικό στόχο, αλλά εξακολουθούν να έχουν αντίκτυπο στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη.


Πηγή εικόνας: Pixabay

Ατομική καθοδήγηση: ένας μέντορας επικοινωνεί με έναν καθοδηγούμενο. Γνωρίζονται μεταξύ τους και αρχίζουν να χτίζουν μια σχέση. Η ατομική καθοδήγηση είναι κατάλληλη για το άτομο εκείνο που αισθάνεται πιο άνετα να αναπτύξει τις ικανότητές του αλληλεπιδρώντας άμεσα με τον δικό του μέντορα. Ο μέντορας μπορεί να επικεντρωθεί εξ ολοκλήρου στα θέματα που σχετίζονται με την απασχόληση ενός μόνο καθοδηγούμενου.

Ομαδική καθοδήγηση: ένας μέντορας εργάζεται με μια ομάδα 4-5 ατόμων. Μερικές φορές, μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για τους εκπαιδευόμενους και τον μέντορα να γνωριστούν μεταξύ τους και να αρχίσουν να χτίζουν μια ισχυρή σχέση. Ωστόσο, στην ομαδική καθοδήγηση, οι καθοδηγούμενοι συνήθως αποκτούν πολλές νέες ιδέες, επειδή μοιράζονται τις γνώσεις τους ο ένας με τον άλλο. Επιπλέον, οι καθοδηγούμενοι στην ομαδική καθοδήγηση συχνά γίνονται μέντορες ο ένας του άλλου. Επίσης, δημιουργούν δίκτυα εντός της ομάδας, τα οποία μπορεί να αξιοποιήσουν στο μέλλον: μέσω αυτών μπορεί να βρουν ευκολότερα κατάλληλη απασχόληση ή, αν ξεκινούν τη δική τους επιχείρηση, μπορούν να κερδίσουν περισσότερους πελάτες επωφελούμενοι από το δίκτυο καθοδήγησης.

Καθοδήγηση πρόσωπο με πρόσωπο: ο μέντορας συναντιέται τακτικά με τους καθοδηγούμενούς του και επικοινωνεί μαζί τους κατά τη διάρκεια ατομικών ή ομαδικών συναντήσεων πρόσωπο με πρόσωπο.

Ηλεκτρονική καθοδήγηση: Χρησιμοποιούνται εργαλεία ΤΠΕ και διαδικτυακή εκπαίδευση (e-Learning). Το διαδίκτυο είναι ο κύριος χώρος στον οποίο πραγματοποιείται η ηλεκτρονική καθοδήγηση. Στη διαδικτυακή εκπαίδευση οι μέντορες και οι καθοδηγούμενοι επικοινωνούν και συζητούν μεταξύ τους σχετικά με μια ποικιλία θεμάτων που αφορούν την απασχόληση σε ένα ασφαλές διαδικτυακό περιβάλλον.

Συνδυαστική καθοδήγηση: Πρόσωπο με πρόσωπο καθοδήγηση και διαδικτυακή καθοδήγηση (e-mentoring). Ο μέντορας επικοινωνεί με τον/την/τους καθοδηγούμενο/η/ους του μέσω του διαδικτύου και συναντώντας τον/την/τους πρόσωπο με πρόσωπο μερικές φορές κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθοδήγησης. Συνιστάται να γίνουν τουλάχιστον τρεις συνεδρίες πρόσωπο με πρόσωπο με τον μέντορα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μικτής καθοδήγησης - μία στην αρχή, μία στη μέση και μία στο τέλος της διαδικασίας.

Βασικοί ρόλοι στη διαδικασία καθοδήγησης

Οι βασικοί ρόλοι των φορέων που συμμετέχουν στη διαδικασία καθοδήγησης είναι ο συντονιστής, ο μέντορας και ο καθοδηγούμενος. Κάθε ρόλος έχει διαφορετικές ευθύνες στη διαδικασία καθοδήγησης.


Πηγή εικόνας: Pixabay

Ο συντονιστής είναι ένα άτομο έμπειρο που διοργανώνει όλη τη διαδικασία καθοδήγησης, από την επιλογή των μεντόρων και των καθοδηγούμενων μέχρι και τη συλλογή ανατροφοδότησης μετά τη λήξη της διαδικασίας. Ο συντονιστής στηρίζει τους μέντορες και τους καθοδηγούμενους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθοδήγησης. Ο συντονιστής μπορεί να είναι το άτομο που είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στην επιχείρησή του ή ένα άτομο που εργάζεται στο εκπαιδευτικό σύστημα με στόχο την υποστήριξη διαφορετικών ομάδων-στόχων, όπως μαθητές ή ενήλικες εκπαιδευόμενους, χρησιμοποιώντας καινοτόμες μεθόδους. Στην καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση, ο λειτουργός νεολαίας μπορεί να αναλάβει το ρόλο του συντονιστή.

Ο μέντορας είναι ένα εξειδικευμένο, έμπειρο και αξιόλογο άτομο που είναι πρόθυμο να υποστηρίξει και να συμβουλεύσει ένα λιγότερο έμπειρο άτομο. Ο κύριος λόγος για να γίνει κάποιος μέντορας είναι η πραγματική επιθυμία να βοηθήσει τους ανθρώπους να πετύχουν στη ζωή τους. Στη διαδικασία καθοδήγησης, η ηλικία του μέντορα δεν είναι σημαντική, αλλά η εμπειρία του/της είναι. Κατά την καθοδήγηση σε θέματα που αφορούν την απασχόληση, οι μέντορες μπορεί να είναι εργοδότες, εργαζόμενοι ή έμπειροι επιχειρηματίες. Ο μέντορας δίνει εποικοδομητική ανατροφοδότηση στους συμμετέχοντες προκειμένου να τους βοηθήσει με το αναπτυξιακό τους σχέδιο και το κάνει αυτό θέτοντας τις κατάλληλες ερωτήσεις και προσφέροντας διαφορετικές εναλλακτικές λύσεις για την επίλυση προβλημάτων και την υπερνίκηση των διάφορων εμποδίων. Ο μέντορας βοηθά τον καθοδηγούμενο στην αυτοαξιολόγηση των αποφάσεών του και προσφέρει ανατροφοδότηση όπου χρειάζεται. Ο μέντορας προστατεύει τον καθοδηγούμενο από πολλά λάθη που μπορεί να κάνει ως αρχάριος. Συμβάλλει στη δημιουργία ή στην αύξηση της αυτοπεποίθησης του καθοδηγούμενου, καλλιεργεί την επαγγελματική συμπεριφορά, δίνει το σωστό παράδειγμα, αντιμετωπίζει τις αρνητικές συμπεριφορές και στάσεις, βοηθά στην επαγγελματική ανάπτυξη, παρέχει επαγγελματικές και τεκμηριωμένες συμβουλές και, τελικά, ενδυναμώνει και δίνει τη δυνατότητα στον καθοδηγούμενο να επιτύχει τους στόχους που έχει θέσει. Οι μέντορες στην καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση θα μπορούσαν να είναι επιτυχημένοι lifestyle επιχειρηματίες που επιθυμούν να μοιραστούν τις γνώσεις και την εμπειρία τους με τους νεαρούς εκπαιδευόμενους, προκειμένου να τους παρακινήσουν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο συντονιστής και ο μέντορας μπορεί να είναι το ίδιο άτομο. Οι έμπειροι μέντορες με κίνητρο είναι σε θέση να αναλάβουν ευθύνες συντονιστή και να διαχειριστούν την καθοδήγηση με αποτελεσματικό τρόπο.

Ο Καθοδηγούμενος είναι γενικά ένα άτομο με έντονη επιθυμία να αναπτυχθεί προσωπικά και επαγγελματικά, θέτοντας σκοπούς/στόχους για τον εαυτό του και αναπτύσσοντας σχέδια δράσης για την επίτευξη αυτών των στόχων. Αυτό γίνεται σε συνεργασία με τον μέντορα. Ο καθοδηγούμενος μπορεί επίσης να είναι ένα πρόσωπο που χρειάζεται να βελτιώσει τον τρόπο που λειτουργεί σε συγκεκριμένες καταστάσεις και να αναπτύξει λύσεις και στρατηγικές αντιμετώπισης μέσω της καθοδήγησης και υποστήριξης του μέντορα του/της. Ο καθοδηγούμενος πρέπει να θέλει πραγματικά να πάρει καθοδήγηση και υποστήριξη από τον μέντορα. Κατά την καθοδήγηση στη lifestyle αυτοεργοδότηση, οι εκπαιδευόμενοι μπορεί να είναι νεαροί ή ενήλικοι εκπαιδευόμενοι που θέλουν να γίνουν αυτοεργοδοτούμενοι ή να ξεκινήσουν μια lifestyle επιχείρηση.

Τα βασικά βήματα της κοινωνικής καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση


Πηγή εικόνας: Pixabay

Η δομή της καθοδήγησης για τη lifestyle αυτοεργοδότηση περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:

  • επιλογή μεντόρων-λειτουργών νεολαίας και καθοδηγούμενων-νεαρών εκπαιδευόμενων,
  • εκπαίδευση των μεντόρων,
  • σχηματισμός ζευγαριών ή ομάδων, με την εξεύρεση του καταλληλότερου μέντορα για τον/την/τους καθοδηγούμενο/η/ους,
  • αρχική συνεδρία καθοδήγησης: έναρξη της διαδικασίας καθοδήγησης,
  • επιπλέον ομαδικές ή ατομικές συναντήσεις: θεματικές συνεδρίες καθοδήγησης,
  • συνεδρίες παρακολούθησης (ενδιάμεση και τελική),
  • τελική συνεδρία καθοδήγησης - αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και ολοκλήρωση της σχέσης.

5 πράγματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την επιλογή και αντιστοίχιση των μεντόρων και των καθοδηγούμενων:

  • αξίες
  • επικοινωνία
  • προθυμία
  • προσδοκίες
  • προσωπικότητες

Επιλογή των μεντόρων και των καθοδηγούμενων και επιλογή για ατομική ή ομαδική καθοδήγηση

Το πρώτο βήμα στην καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση είναι η επιλογή των καθοδηγούμενων/νεαρών εκπαιδευόμενων. Είναι ευθύνη του συντονιστή-λειτουργού νεολάιας να επιλέξει τους καθοδηγούμενους που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Για να διευκολυνθεί η διαδικασία επιλογής, συνιστάται να χρησιμοποιήσετε το δείγμα «Προφίλ Καθοδηγούμενου», το οποίο θα βρείτε εδώ. Ο συντονιστής πρέπει να δώσει αυτό το δείγμα για να το συμπληρώσουν όσοι επιθυμούν να γίνουν καθοδηγούμενοι. Συμπληρώνοντας το, ο υποψήφιος καθοδηγούμενος παρέχει βασικές πληροφορίες για τον εαυτό του, τις ανάγκες του για καθοδήγηση στη διαδικασία της lifestyle αυτοεργοδότησης και για το πώς θα ήθελε να είναι ο μέντοράς του. Αυτές οι πληροφορίες θα βοηθήσουν να διαπιστωθεί κατά πόσο οι ανάγκες του καθοδηγούμενου θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν από την προγραμματισμένη διαδικασία καθοδήγησης, αλλά και για να επιλεγεί ο καταλληλότερος μέντορας για τον καθοδηγούμενο. Ο συντονιστής θα μπορούσε επίσης να οργανώσει προσωπικές συνεντεύξεις με υποψήφιους καθοδηγούμενους, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στον προσδιορισμό των αναγκών τους.

Το επόμενο βήμα στην καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση είναι η εξεύρεση κατάλληλων μεντόρων. Και πάλι, είναι ευθύνη του συντονιστή-λειτουργού νεολαίας να το κάνει αυτό. Αυτό γίνεται συγκρίνοντας τις ανάγκες των καθοδηγούμενων με την εξειδίκευση και τις δεξιότητες των μεντόρων. Ο συντονιστής μπορεί να χρειαστεί να έρθει σε επαφή με διάφορα κατάλληλα άτομα και να τους προτείνει να γίνουν μέντορες. Στη συνέχεια, πρέπει να συγκρίνει τις ικανότητες και τις εμπειρίες τους με τις ανάγκες και τις προσδοκίες των καθοδηγούμενων.


Πηγή εικόνας: Pixabay

Η επιλογή των μεντόρων μπορεί να γίνει μέσω προσωπικών συνεντεύξεων. Κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων, ο συντονιστής θα πρέπει να συλλέξει βασικές πληροφορίες σχετικά με τον μέντορα, τις δεξιότητες και τις ικανότητές του, την πιθανή εμπειρία του σε διαδικασίες καθοδήγησης και τις προσδοκίες του από την καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση. Μιλώντας αυτοπροσώπως με τους μέντορες, ο συντονιστής μπορεί να αποκομίσει μια σαφή εντύπωση που θα τον διευκολύνει στην επιλογή του.

Όταν επιλεγεί ο απαιτούμενος αριθμός μεντόρων και καθοδηγούμενων, το επόμενο βήμα για τον συντονιστή είναι να ταιριάξει τον κατάλληλο μέντορα με τον/την/τους καθοδηγούμενο/η/ους του. Οι πληροφορίες που συλλέγονται μέσω ανάλυσης αναγκών και συνεντεύξεων συμβάλλουν στην αντιστοίχιση:

  • των επιθυμιών και προσδοκιών των καθοδηγούμενων και του μέντορα,
  • του κινήτρου και της δέσμευσης,
  • των δεξιοτήτων αλληλεπίδρασης,
  • του εκπαιδευτικού υπόβαθρου και της εμπειρίας,
  • των αξιών,
  • της ηλικίας,
  • του φύλου,
  • της οικογενειακής κατάστασης,
  • των ενδιαφερόντων,
  • του τομέα δραστηριοτήτων.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπάρχει και η σωστή «χημεία»!

Όταν ένας συντονιστής πρέπει να σχηματίσει μια ομάδα καθοδήγησης, πρέπει να βρει έναν μέντορα και καθοδηγούμενους που να μπορούν να σχηματίσουν μια ομάδα εργασίας. Η αντιστοίχιση θα είναι πιο πετυχημένη, αν υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των δύο πλευρών. Προτείνεται να σχηματιστούν μικρές ομάδες καθοδηγούμενων, μέχρι 4-5 ανά ομάδα, καθώς είναι ευκολότερο για τον μέντορα να δημιουργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης και πιο εύκολο για τους συμμετέχοντες να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Η αρχική συνεδρία καθοδήγησης: αρχίζοντας τη διαδικασία καθοδήγησης


Πηγή εικόνας: Pixabay

Στην περίπτωση ομαδικής καθοδήγησης – στην πρώτη συνάντηση του μέντορα και των καθοδηγούμενων, η ομάδα συναντά και γνωρίζει για πρώτη φορά τον μέντορά της. Ο κύριος σκοπός αυτής της συνάντησης είναι να γνωρίσουν οι καθοδηγούμενοι προσωπικά ο ένας τον άλλον και να διαπιστώσουν κατά πόσο η ομάδα και ο μέντορας ταιριάζουν. Επίσης, στη συνδυαστική καθοδήγηση η πρώτη συνάντηση συνιστάται να γίνει πρόσωπο με πρόσωπο· μπορεί να οργανωθεί στο γραφείο του συντονιστή, σε μια καφετέρια, σε ένα δημόσιο πάρκο κ.λπ.

Στην πρώτη αυτή συνάντηση, οι καθοδηγούμενοι γνωρίζονται μεταξύ τους και σκέφτονται ενδεχομένως ένα όνομα για την ομάδα τους. Αφού ο μέντορας παρουσιάσει τον εαυτό του στην ομάδα, οι εκπαιδευόμενοι συστήνονται στον μέντορα, μιλάνε για το υπόβαθρο, την οικογένειά, τα χόμπι, τις αξίες, την εκπαίδευσή, το επάγγελμά τους κ.λπ. Ο μέντορας ακούει και κάνει ερωτήσεις, αν χρειάζεται.

Στην περίπτωση ατομικής καθοδήγησης – στην πρώτη συνάντηση του μέντορα και του καθοδηγούμενου συναντιούνται για πρώτη φορά και γνωρίζουν ο ένας τον άλλο. Ο κύριος σκοπός αυτής της συνάντησης είναι να διαπιστωθεί κατά πόσο ο μέντορας και ο καθοδηγούμενος ταιριάζουν. Στη συνάντηση, ο καθοδηγούμενος συστήνεται στον μέντορα, μιλάει για το υπόβαθρο, την οικογένειά του, τα χόμπι, τις αξίες, την εκπαίδευση, το επάγγελμά του κ.λπ. Ο μέντορας ακούει, κάνει ερωτήσεις και παρουσιάζει τον εαυτό του.

Προκειμένου να πετύχει η καθοδήγηση, πρέπει να υπάρξει σαφής επικοινωνία μεταξύ του συντονιστή, του μέντορα και του/της/των καθοδηγούμενου/ης/ων σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας και οικοδόμησης της σχέσης καθοδήγησης. Ο μέντορας και οη//οι καθοδηγούμενος/η/οι του πρέπει να συζητήσουν και να συμφωνήσουν σε διάφορα θέματα όπως:

  • διάρκεια της διαδικασίας καθοδήγησης (έναρξη/λήξη)
  • τη δέσμευση και την ευθύνη του καθοδηγούμενου για τον καθορισμό και την επίτευξη των στόχων του
  • την υποστήριξη των καθοδηγούμενων μεταξύ τους
  • την ανάγκη να επικοινωνούν ανοιχτά οι καθοδηγούμενοι και ο μέντορας
  • την υποχρέωση όλων των συμμετεχόντων να διατηρήσουν την εμπιστευτικότητα των συζητήσεων ακόμη και μετά το τέλος της διαδικασίας καθοδήγησης
  • το γεγονός ότι οι συμβουλές που παρέχονται από τον μέντορα ή τους άλλους καθοδηγούμενους είναι μόνο κατευθυντήριες γραμμές και ότι οι καθοδηγούμενοι είναι υπεύθυνοι για τις αποφάσεις τους.

Αυτά τα θέματα πρέπει να συμπεριληφθούν στη Σύμβαση. Η «Σύμβαση» καθορίζει τους κανόνες της σχέσης καθοδήγησης και τον τρόπο με τον οποίο θα επικοινωνούν τα μέλη μεταξύ τους. Συνιστάται, επίσης, ο μέντορας να θέσει σε ισχύ τον «Κώδικα Δεοντολογίας» (βλ. Ενότητα «Τύποι επικοινωνίας, κανόνες και δεοντολογία» παρακάτω) και να τον συμπεριλάβει στη «Σύμβαση για θέματα σχετικά με την καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση», δείγμα της οποίας μπορείτε να βρείτε εδώ.


Πηγή εικόνας: Pixabay

Οι καθοδηγούμενοι πρέπει να θέσουν τους στόχους τους κατά τη διάρκεια της αρχικής συνεδρίας καθοδήγησης. Στην ομαδική καθοδήγηση , οι καθοδηγούμενοι θέτουν πρώτοι τους προσωπικούς τους στόχους (χρησιμοποιώντας το εργαλείο «Προσωπικοί σκοποί και στόχοι του καθοδηγούμενου στην καθοδήγηση για τη lifestyle αυτοεργοδότηση») και μόνο τότε ο μέντορας προχωρά στον καθορισμό κοινών στόχων για όλη την ομάδα. Το εργαλείο για τον καθορισμό των ομαδικών σκοπών και των στόχων βρίσκεται εδώ.

Στην ατομική καθοδήγηση , ο καθοδηγούμενος θέτει σκοπούς και στόχους μόνο για τον εαυτό του και συμπληρώνει τη φόρμα «Προσωπικοί σκοποί και στόχοι του καθοδηγούμενου στην καθοδήγηση για αυτοεργοδότηση με βάση τον τρόπο ζωής», που βρίσκεται εδώ.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης, ο μέντορας και ο/η/οι καθοδηγούμενος/η/οι πρέπει επίσης να συμφωνήσουν σχετικά με τον «Σχέδιο Συνεδριών για τη συνδυαστική καθοδήγηση σε θέματα απασχόλησης» (αυτό το εργαλείο μπορεί να βρεθεί εδώ). Οι ημερομηνίες και τα θέματα της επόμενης συνάντησης θα πρέπει να προγραμματιστούν σε αυτή τη φάση. Το σχέδιο μπορεί να αλλάξει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθοδήγησης, για αυτό συνιστάται να το ενημερώνετε κατά τη διάρκεια κάθε συνεδρίας καθοδήγησης.

Ο μέντορας πρέπει να γνωρίζει ότι ο συντονιστής θα ζητήσει από τους καθοδηγούμενους να συμπληρώσουν το Αρχικό Ερωτηματολόγιο Παρακολούθησης (μπορείτε να βρείτε το δείγμα εδώ). Αυτό είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τον συντονιστή, που θα τον βοηθήσει να οργανώσει την παρακολούθηση της διαδικασίας καθοδήγησης. Το αρχικό ερωτηματολόγιο ορίζει τις αρχικές ανάγκες του/των καθοδηγούμενων και τις προσδοκίες τους από τη διαδικασία καθοδήγησης. Αυτό το ερωτηματολόγιο μπορεί επίσης να περιέχει ερωτήσεις σχετικά με τα δυνατά και αδύναμα σημεία των καθοδηγούμενων, καθώς και ορισμένες πληροφορίες που θα ήθελε να μοιραστεί ο καθοδηγούμενος με την ομάδα. Συμπληρώνει το Τελικό Ερωτηματολόγιο Παρακολούθησης (μπορείτε να βρείτε ένα πρότυπο εδώ), το οποίο βοηθά τον συντονιστή να αξιολογήσει κατά πόσο ικανοποιήθηκαν οι ανάγκες του/των καθοδηγούμενων στο πλαίσιο της διαδικασίας καθοδήγησης.

Οι μετέπειτα ατομικές ή ομαδικές συναντήσεις

Οι περαιτέρω συνεδρίες καθοδήγησης οργανώνονται σύμφωνα με το Σχέδιο Συνεδριών που συμφωνήθηκε στην αρχική συνεδρία καθοδήγησης. Στο τέλος κάθε συνεδρίας θα πρέπει να συμπληρώνεται από τους καθοδηγούμενους το «Ημερολόγιο Καθοδήγησης» (μπορείτε να το βρείτε εδώ).

Στην ομαδική καθοδήγηση, στην αρχή κάθε συνάντησης, η ομάδα θα πρέπει να αποφασίσει ποιος θα συμπληρώσει το ημερολόγιο και πώς. Η προτεινόμενη μέθοδος για τη συμπλήρωση του ημερολογίου είναι οι καθοδηγούμενοι να συμπληρώνουν το ημερολόγιο με τη σειρά. Στην ατομική καθοδήγηση, ο καθοδηγούμενος συμπληρώνει πάντα το ημερολόγιο για τον εαυτό του. Στο τέλος κάθε συνεδρίας, ο μέντορας γράφει μερικές παρατηρήσεις στο τέλος του ημερολογίου.

Η ενδιάμεση συνεδρία καθοδήγησης – σημαντικό σημείο ελέγχου της διαδικασίας καθοδήγησης


Πηγή εικόνας: Pixabay

Συνιστάται θερμά, στα μισά της διαδικασίας καθοδήγησης, ο συντονιστής να οργανώσει μια συνεδρία παρακολούθησης πρόσωπο με πρόσωπο. Σε αυτή τη συνάντηση θα πρέπει να παρευρεθεί ο μέντορας, ο/η/οι καθοδηγούμενος/η/οι και ο συντονιστής. Αυτό θα ενισχύσει το ομαδικό πνεύμα και θα δώσει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν τη διαδικασία καθοδήγησης. Προτείνεται η ακόλουθη πορεία:

  • Ποια είναι η εξέλιξη των στόχων των καθοδηγούμενων;
  • Οι καθοδηγούμενοι μπορούν να αξιολογήσουν σε μια κλίμακα από το 4 έως το 10 πού ήταν στην αρχή της διαδικασίας καθοδήγησης και πού είναι τώρα.
  • Οι καθοδηγούμενοι καθορίζουν τα επόμενα βήματα για να πετύχει τον στόχο τους.
  • Ο μέντορας και οι καθοδηγούμενοι καθορίζουν τα θέματα με τα οποία θα ασχοληθούν στη συνέχεια της καθοδήγησης (αν είναι απαραίτητο).
  • Σχόλια από τους καθοδηγούμενους, τον μέντορα και τον συντονιστή (με αυτή τη σειρά): Υπάρχει κάτι που μπορεί να βελτιωθεί για την υπόλοιπη διαδικασία;

Η τελική συνεδρία καθοδήγησης – ολοκληρώνοντας τη σχέση

Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία καθοδήγησης, ο συντονιστής θα πρέπει να οργανώσει την τελική συνάντηση/συζήτηση του μέντορα και των καθοδηγούμενων. Κατά τη διάρκεια της τελικής συνάντησης, ο μέντορας, σε συνεργασία με τους καθοδηγούμενους, θα πρέπει να αξιολογήσει τα επιτεύγματά τους κατά τη διάρκεια ολόκληρης της διαδικασίας καθοδήγησης, να αναλύσει αν οι καθοδηγούμενοι έχουν επιτύχει τους στόχους τους και κατά πόσο η ζωή τους άλλαξε προς το καλύτερο. Κάθε ομάδα ή καθοδηγούμενος θα πρέπει να επισημάνει τα συμπεράσματά του από τη διαδικασία καθοδήγησης και να αξιολογήσει σημεία όπως: σε ποιο σημείο βρίσκονταν στην αρχή της διαδικασίας, πώς συνεργάστηκαν για να επιτύχουν τους στόχους τους, ποιοι ήταν οι στόχοι που πέτυχαν, τι πήραν από τη διαδικασία, κατά πόσο υπήρχαν προβλήματα κατά τη διάρκεια της καθοδήγησης, τι θα άλλαζαν στη διαδικασία, σε ποιο σημείο βρίσκονται τώρα, ποια είναι τα επόμενά τους βήματα;

Κατά τη διάρκεια της τελικής συνάντησης/συζήτησης γίνεται συζήτηση με βάση μια σειρά από ερωτήσεις. Μπορείτε να τις δείτε εδώ.

Ο συντονιστής ή ο μέντορας πρέπει να ζητήσει από τους καθοδηγούμενους να συμπληρώσουν το Τελικό Ερωτηματολόγιο Παρακολούθησης (μπορείτε να βρείτε ένα πρότυπο εδώ). Αυτό το ερωτηματολόγιο λειτουργεί συμπληρωματικά στο Αρχικό Ερωτηματολόγιο (δείτε την ενότητα «Η αρχική συνεδρία καθοδήγησης: αρχίζοντας τη διαδικασία καθοδήγησης») και βοηθά τον συντονιστή να αξιολογήσει κατά πόσο ικανοποιήθηκαν οι ανάγκες του/των καθοδηγούμενων στο πλαίσιο της διαδικασίας καθοδήγησης.

Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε μια αποτελεσματική και ποιοτική καθοδήγηση στη lifestyle αυτοεργοδότηση;

Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική καθοδήγηση στη lifestyle αυτοεργοδότηση, αναπτύχθηκαν τα πρότυπα για τα ειδικά εργαλεία συντονισμού και καθοδήγησης που αναφέρονται παραπάνω. Αυτά τα πρότυπα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας και μπορείτε να δείτε έναν κατάλογο με αυτά εδώ.

Επίσης, συνιστάται ο συντονιστής να παρακολουθεί τη διαδικασία καθοδήγησης, προκειμένου να διασφαλίσει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητά της.

Ο κύριος στόχος της παρακολούθησης της ποιότητας της καθοδήγησης είναι η αξιολόγηση του κατά πόσο ικανοποιήθηκαν οι ανάγκες του/της/των καθοδηγούμενου/ης/ων στο πλαίσιο της διαδικασίας καθοδήγησης.

Προκειμένου να επιτευχθεί ο πιο πάνω στόχος, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν, στα πλαίσια της διαδικασίας, τα ειδικά σχεδιασμένα πρότυπα των εργαλείων παρακολούθησης (Ερωτηματολόγιο Αρχικής Παρακολούθησης και Ερωτηματολόγιο Τελικής Παρακολούθησης για τους καθοδηγούμενους). Η λεπτομερής χρήση αυτών των εργαλείων περιγράφεται πιο πάνω στις υποενότητες «Η αρχική συνεδρία καθοδήγησης», «Η ενδιάμεση συνεδρία καθοδήγησης» και «Η τελική συνεδρία καθοδήγησης».

Οφέλη και προκλήσεις της καθοδήγησης


Πηγή εικόνας: Pixabay

Μερικά βασικά οφέλη για τους μέντορες περιλαμβάνουν:

  • Την αναγνώρισή τους ως εμπειρογνώμονες και ηγέτες για ένα θέμα
  • Έκθεση σε νέες οπτικές, ιδέες και προσεγγίσεις
  • Επέκταση της επαγγελματικής τους εξέλιξης
  • Ευκαιρία να αναστοχαστούν για τους δικούς τους στόχους και πρακτικές
  • Ανάπτυξη του προσωπικού τους στυλ ηγεσίας και καθοδήγησης

Για τους καθοδηγούμενους, ορισμένα βασικά οφέλη της επιχειρηματικής καθοδήγησης περιλαμβάνουν:

  • Έκθεση σε νέες ιδέες και τρόπους σκέψης
  • Συμβουλές για την ανάπτυξη των δυνατών τους σημείων και την αντιμετώπιση των αδυναμιών τους
  • Καθοδήγηση σχετικά με την επαγγελματική ανάπτυξη και εξέλιξή τους
  • Αυξημένη προβολή και αναγνώριση στην απασχόληση
  • Ευκαιρία να αναπτύξουν νέες δεξιότητες και γνώσεις

Ακολουθούν μερικές από τις πιο κοινές προκλήσεις στις σχέσεις καθοδήγησης – και στρατηγικές για την υπέρβασή τους:

  • Συναντήσεις και εκτέλεση εργασιών σύμφωνα με τον προγραμματισμό
  • Υπερβολική δέσμευση χρόνου και ενέργειας
  • Μη ρεαλιστικές προσδοκίες
  • Υπερβολική εξάρτηση από τον μέντορα
  • Άδικη μεταχείριση εκ μέρους του μέντορα/καθοδηγούμενου
  • Δυσαρέσκεια ή ζήλια από τους άλλους
  • Αναποτελεσματικά ζευγάρια καθοδήγησης

Είδη επικοινωνίας, κανόνες, δεοντολογία και πρότυπα ποιότητας


Πηγή εικόνας: Pixabay

Είναι πολύ σημαντικό ο/η μέντορας να συμφωνήσει με την ομάδα του/της για τους κανόνες επικοινωνίας, προκειμένου να βοηθήσει την ομάδα να εργαστεί ομαλά για την επιδίωξη ατομικών και ομαδικών στόχων. Αν επιλεγεί η ατομική καθοδήγηση, ο μέντορας θα πρέπει επίσης να συμφωνήσει για τους κανόνες επικοινωνίας με τον/την καθοδηγούμενο/η του. Οι κανόνες επικοινωνίας εμπίπτουν στους κανόνες δεοντολογίας που θα συμφωνηθούν στην πρώτη συνεδρία καθοδήγησης και οι οποίοι θα τηρηθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας καθοδήγησης. Προτείνεται ο μέντορας να συντονίσει τη δημιουργία του «Κώδικα Δεοντολογίας» κατά τη διάρκεια της πρώτης συνεδρίας καθοδήγησης. Ο μέντορας θα πρέπει να ζητήσει από τον/τους καθοδηγούμενο/ους να συζητήσουν τα θέματα που μπορούν να προστεθούν σε αυτόν τον κώδικα και να συντονίσει τη σύνταξη του «Κώδικα Δεοντολογίας». Μπορούν να συζητηθούν και να συμπεριληφθούν στον Κώδικα και τα εξής ζητήματα:

  • σεβασμός του χρόνου όλων των μελών της ομάδας,
  • οι πληροφορίες που λήφθηκαν πρέπει να παραμένουν εμπιστευτικές κατά τη διάρκεια και μετά τη διαδικασία καθοδήγησης,
  • σεβασμός στις απόψεις των άλλων,
  • σκεφτόμαστε πριν πούμε/γράψουμε κάτι,
  • ειλικρίνεια,
  • ευθύτητα
  • τακτική παρακολούθηση όλων των συνεδριών όπως καθορίζονται στο πρόγραμμα καθοδήγησης
  • αν ο καθοδηγούμενος δεν είναι σε θέση να παρευρεθεί σε μια προγραμματισμένη συνάντηση, πρέπει να ενημερώσει (π.χ. τον συντονιστή, τον μέντορα) και να βρει μια λύση για το πώς μπορεί να συνεχίσει τη διαδικασία καθοδήγησης.
  • αν ο μέντορας δεν μπορεί να έρθει σε μια προγραμματισμένη σύσκεψη, πρέπει να ενημερώσει όλους τους καθοδηγούμενους εκ των προτέρων, τουλάχιστον δύο ημέρες νωρίτερα και να βρει κάποια άλλη κατάλληλη στιγμή για όλη την ομάδα για την επόμενη συνεδρία.

Εμπιστευτικότητα στη διαδικασία καθοδήγησης


Πηγή εικόνας: Pixabay

Τα άτομα που συμμετέχουν στη διαδικασία καθοδήγησης θα υπογράψουν μια σύμβαση. Στο έγγραφο αυτό θα συμφωνηθεί ότι όλες οι πληροφορίες μεταξύ των παραγόντων της διαδικασίας είναι εμπιστευτικές. Οποιαδήποτε πληροφορία λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθοδήγησης παραμένει μεταξύ του μέντορα, των καθοδηγούμενων και του συντονιστή. Η εμπιστευτικότητα συνεχίζεται και μετά τη διαδικασία καθοδήγησης. Ο μέντορας δεν έχει την άδεια να αποκαλύψει την ταυτότητα του καθοδηγούμενου σε κανέναν, αφού έχει συμφωνήσει να κρατήσει τη σχέση εμπιστευτική. Η Σύμβαση περιγράφεται πιο πάνω («Η αρχική συνεδρία καθοδήγησης: αρχίζοντας τη διαδικασία καθοδήγησης»).

Αυτή η ενότητα υποστηρίζεται από τις πρακτικές ασκήσεις/ομαδικές συζητήσεις, οι οποίες βασίζονται στη μεθοδολογία βιωματικής μάθησης. Αυτές οι πρακτικές ασκήσεις αναπτύχθηκαν για να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια εκπαίδευσης στο πλαίσιο της τάξης, προκειμένου οι εκπαιδευόμενοι να εμβαθύνουν στις γνώσεις τους σχετικά με τη θεωρία που παρουσιάζεται στην Ενότητα Ι. Τρεις ασκήσεις παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα κάτω από το «Ο εργαζόμενος στον τομέα της νεολαίας ως εκπαιδευόμενος - Μεθοδολογικά υλικά - Ενότητα Ι - Πρακτικές ασκήσεις».
Αναφορές

https://en.wikipedia.org/wiki/Self-employment